Αυτό που λίγο πολύ υποψιαζόμασταν επιβεβαιώνει η Revolut που αναφέρει ότι πάνω από το 77% των περιστατικών απάτης που αναφέρθηκαν στην ίδια κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023, ξεκίνησαν από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Βεβαίως δεν θα μπορούσε να είναι και διαφορετικά. Από τη στιγμή που οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται στα κοινωνικά δίκτυα, θα αποτελούσε έκπληξη οποιαδήποτε άλλη μέτρηση. Θα ήταν σαν να λέμε ότι οι πορτοφολάδες δεν δρουν σε πολυσύχναστα μέρη.
Η Revolut καλεί την Ε.Ε. και την ελληνική κυβέρνηση σε ανάληψη δράσης. Σύμφωνα με την fintech για το 2023, οι πλατφόρμες της Meta (Facebook, Instagram, Whatsapp, Messenger) αντιπροσώπευαν το 61% των περιστατικών απάτης που προέρχονταν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και το 40% των συνολικών χρημάτων που εκλάπησαν. Η Revolut διαπίστωσε επίσης ότι οι απάτες μέσω αγορών και οι επενδυτικές απάτες αποτελούν τους πιο συνηθισμένους τύπους απάτης που πλήττουν τους πελάτες, αντιπροσωπεύοντας το 70% και 12% των περιστατικών, αντίστοιχα.
Το 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισήγαγε νέες νομοθετικές προτάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τον Κανονισμό για τις Υπηρεσίες Πληρωμών (PSR), με στόχο τη θέσπιση μέτρων εκ μέρους των τραπεζών, έτσι ώστε να συμβάλλουν στην καταπολέμηση των περιστατικών απάτης πλαστοπροσωπίας τραπεζικών υπαλλήλων. Πλέον, τα εγχώρια υπουργεία των κρατών μελών της ΕΕ επιδιώκουν να οριστικοποιήσουν τη θέση τους σχετικά με τη μορφή των κανόνων για την πρόληψη και τον εντοπισμό της απάτης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την ιδιότητά τους ως συννομοθέτες μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ως εκ τούτου, η Revolut καλεί τα τοπικά και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναλάβουν πιο αποφασιστική δράση ώστε να συμβάλλουν ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του φαινομένου της απάτης. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Revolut, τα περιστατικά απάτης προέρχονται κυρίως από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και όχι μόνο από τα περιστατικά απάτης πλαστοπροσωπίας τραπεζικών υπαλλήλων. Σύμφωνα με την εταιρεία, το 2023, τα περιστατικά απάτης πλαστοπροσωπίας αντιπροσώπευαν μόνο το 4% όλων των περιπτώσεων εξουσιοδοτημένης απάτης.
Ο Woody Malouf, Επικεφαλής Οικονομικού Εγκλήματος της Revolut, δήλωσε: «Υποστηρίζουμε ένθερμα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση των μέτρων πρόληψης της απάτης που εφαρμόζουν οι τράπεζες. H Revolut διαθέτει ήδη ισχυρή προστασία για εκατομμύρια πελάτες της. Οι εξελιγμένοι έλεγχοι πρόληψης της απάτης που εφαρμόζουμε αναλύουν πάνω από μισό δισεκατομμύριο συναλλαγές κάθε μήνα, πράγμα που μας επιτρέπει να ειδοποιούμε τους πελάτες μας εάν πιστεύουμε ότι η συναλλαγή τους ενδέχεται να είναι απάτη. Ωστόσο, οι τράπεζες δεν μπορούν να αποτελούν τη μοναδική γραμμή άμυνας κατά των περιστατικών απάτης προώθησης πληρωμής. Τα δεδομένα μας δείχνουν ότι πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα: οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, και κυρίως η Meta, συνεχίζουν να αποτελούν εστίες απάτης. Για να αντιμετωπίσουμε τέτοιου είδους περιστατικά συνολικά, θα πρέπει να αναλάβουμε δράση κατά μήκος της αλυσίδας του φαινομένου. Επομένως, καλούμε την ΕΕ και τα κράτη μέλη να βοηθήσουν τις BigTech να εντοπίζουν ενεργά και να αφαιρούν το ύποπτο περιεχόμενο στην πηγή, με τα κατάλληλα εργαλεία και μηχανισμούς.»
Στον ΕΟΧ, η Revolut διαπίστωσε ότι το 2023, οι δύο κύριοι τύποι απάτης που προέρχονται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το 2023 ήταν οι εξής:
Επενδυτικές απάτες: Οι απατεώνες παρουσιάζουν στα θύματα ευκαιρίες για «γρήγορο χρήμα», με αντάλλαγμα την «επένδυση» μεγάλων χρηματικών ποσών. Παρά το γεγονός ότι αποτελούν μόνο το 12% των περιπτώσεων, οι επενδυτικές απάτες αντιπροσωπεύουν το 61% των χρημάτων που χάνονται.
Απάτες μέσω αγορών: Τα θύματα εξαπατώνται να αγοράσουν αντικείμενα που δεν υπάρχουν ή που δεν είναι όπως διαφημίζονται. Τα περιστατικά αυτού του τύπου αντιπροσωπεύουν το 18% των χρημάτων που χάθηκαν. Ακόμη και αν δεν είναι η πιο σημαντική από την άποψη των ποσών που έχουν κλαπεί, αποτελεί τον πιο διαδεδομένο τύπο απάτης. Τα περισσότερα περιστατικά συμβαίνουν σε αγορές που εφαρμόζουν περιορισμένους ελέγχους ή που δεν έχουν μεγάλο κίνητρο για τον έλεγχο του πιθανού κινδύνου.
Στην Ελλάδα, τα στοιχεία της Revolut αποκαλύπτουν μια παρόμοια εικόνα σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρώπης. Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023, το 75% των περιστατικών απάτης προήλθε από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Οι πλατφόρμες της Meta αντιπροσωπεύουν το 67% των περιστατικών απάτης που προέρχονται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το 40% των συνολικών χρημάτων που χάθηκαν σε αυτά τα περιστατικά.
«Η Ελληνική κυβέρνηση έχει την ευκαιρία, μαζί με τις υπόλοιπες κυβερνήσεις της ΕΕ, να προτείνουν νομοθετικά μέτρα, ζητώντας από τις BigTech να καταπολεμήσουν την απάτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ευελπιστούμε ότι οι σαφείς υποχρεώσεις και τα κατάλληλα οικονομικά κίνητρα για τις BigTechs θα μειώσουν τα επίπεδα απάτης προώθησης πληρωμής στην ΕΕ», επισήμανε ο Malouf.