Εδώ και περίπου 150 χρόνια το διεθνές marketing μας έχει διδάξει ότι «there is no such thing as a free lunch», δηλαδή, σε ελεύθερη μετάφραση, «κερασμένο γεύμα δεν υπάρχει». Κι όμως, απ’ ό,τι φαίνεται η Ελλάδα αυτό το ανακάλυψε μόλις τα δύο τελευταία χρόνια, όταν:
- Η πρώην Πρόεδρος του Αρείου Πάγου μας ενημέρωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα που μετά την συνταξιοδότησή της παρείχε υπηρεσίες ως νομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού, επειδή το έκανε «αμισθί». Λίγους μήνες μετά διορίστηκε επικεφαλής της Αρχής Ανταγωνισμού, και
- Η σύζυγος εφοπλιστή πριν λίγο καιρό ξεκίνησε να παρέχει τις υπηρεσίες της «αμισθί» εξίσου στο γραφείο του Πρωθυπουργού, ως ειδικός σύμβουλος απόδημου ελληνισμού. Τώρα κάποιοι ισχυρίζονται ότι εδώ και έναν χρόνο ολόκληρη η κυβέρνηση πασχίζει να την διορίσει στην Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.
Τι ζητά κανείς στην ζωή του είναι προσωπικό για καθέναν μας. Γενικά ο άνθρωπος τείνει πρώτα να λύνει το βιοποριστικό και μετά ν’ αναζητά την δόξα, αλλά βέβαια υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις και διαβαθμίσεις σε μια τόσο γενική αρχή. Δηλαδή, άλλος μπορεί να παρέχει «αμισθί» υπηρεσίες επειδή σύντομα αυτές θα εκτιμηθούν και θα του δώσουν μια θέση που πληρώνει. Ή, αν είναι ελεύθερος επαγγελματίας, θα αυξήσουν την αναγνωρισιμότητά του, φέρνοντας του νέα πελατεία. Ή, θα εγγράψει «οφειλή/γραμμάτιο» προς τον λήπτη της υπηρεσίας που κάπως, κάποτε θα εξοφληθεί. Ή, θα παραμείνει «στα πράγματα» μέχρι κάποια καλύτερη ευκαιρία να έρθει. Ή, και γω δεν ξέρω τι άλλο.
Γεγονός πάντως είναι ότι ο μισθός έχει πάψει να είναι απαραίτητο συστατικό μιας σχέσης παροχής υπηρεσιών. Όπως ακριβώς ούτε τα σαλούν το 1880 ούτε τα καζίνο το 2018 δεν σας «κερνούν» το γεύμα σας, ούτε βέβαια τα ιταλικά απεριτίβο, έτσι ακριβώς και μια παροχή υπηρεσίας μπορεί να αμείβεται με χρήματα, μπορεί όμως και όχι.
Το κρίσιμο εδώ είναι η παροχή της υπηρεσίας, η ύπαρξη δηλαδή μιας σχέσης που ενδεχομένως δεν είναι σωστό να υπάρχει καν. Όχι τα χρήματα. Για κάποιους ανθρώπους τα χρήματα έχουν μικρή αξία.
Και, αν με ρωτάτε, προτιμώ χίλιες φορές μια σχέση που τα (πραγματικά) λεφτά φαίνονται πάνω στην σύμβαση, από μια σχέση που η σύμβαση την περιγράφει «αμισθί» και συνεπώς αφήνει την φαντασία ελεύθερη.
Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το deasy; Δυστυχώς με το «αμισθί» παλεύει και το δίκαιο προστασίας προσωπικών δεδομένων, επειδή ο νόμος (και ο παλιός και ο Γενικός Κανονισμός – GDPR στα ελληνικά) εξαιρεί όλες τις «προσωπικές» ή «οικιακές» επεξεργασίες. Το ερώτημα εδώ είναι, αποτελούν τα χρήματα το κρίσιμο κριτήριο;
Με άλλα λόγια, υπάρχει σήμερα «προσωπική» χρήση των social media, των προφίλ μας στο Διαδίκτυο; Υπάρχουν «προσωπικά» blogs; Ή πρέπει όλα να θεωρούνται «επαγγελματικά», με την ίδια έννοια όπως οι «αμισθί» υπηρεσίες παραπάνω;
Πριν δέκα χρόνια υποστήριζα ότι «προσωπική» χρήση του ίντερνετ δεν νοείται από ελεύθερους επαγγελματίες, ούτε βέβαια από εταιρείες. Σήμερα, δεν θα εξαιρούσα ούτε τους ιδιώτες. Κατά τη γνώμη μου οποιαδήποτε δραστηριοποίηση στο «ανοιχτό» ιντερνετ (όχι δηλαδή σε «κλειστό» γκρουπ φίλων) πρέπει να ερμηνεύεται «επαγγελματική» από δω και πέρα. Και αν ακόμα εμφανίζεται ως «αμισθί», για το πραγματικό αντάλλαγμα δεν θ’ αργήσουμε να μάθουμε.
…όπως ακριβώς και με τις παραπάνω δύο κυρίες. Τώρα, θα μπορούσε ν’ αναρωτηθεί βέβαια κανείς πως και βασικές αρχές του διεθνούς marketing τις χρησιμοποιεί τόσο καλά Αριστερή κυβέρνηση. Θεωρητικά τέτοια «κόλπα» τα κάνει η Δεξιά και τα στηλιτεύει η Αριστερά. Είναι λάθος όμως να οδηγηθεί από αυτό κανείς σε ένα μηδενιστικό «όλοι ίδιοι είναι». Όχι. Το μόνο που τα παραπάνω αποδεικνύουν είναι τα βαθιά, εγγενή θεωρητικά λάθη της Αριστεράς. Αλλά, γι αυτό, σε άλλο σημείωμα – δόξα τω Θεώ δεν θα λείψουν αφορμές.
