Στην 44η θέση της παγκόσμιας κατάστασης βρίσκεται η Ελλάδα, ως προς το Δείκτη Ανοικτών δεδομένων των χωρών - Open data Index 2014*, σύμφωνα με τη σχετική απογραφή που πραγματοποίησε το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας (Open Knowledge Greece), το οποίο συμμετείχε και φέτος στην έρευνα δεδομένων που οργανώθηκε από το αντίστοιχο Διεθνές Ίδρυμα. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τη σχετική απογραφή βρίσκεται χαμηλότερα από το σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών, με ελάχιστες εξαιρέσεις, καθώς βέβαια και από αρκετά ακόμα κράτη από άλλες Ηπείρους.
Τα βασικά προβλήματα, σύμφωνα με τη σχετική απογραφή, είναι ότι τα διαθέσιμα ανοικτά δεδομένα στην Ελλάδα βρίσκονται σκόρπια, δίχως κατάταξη και χωρίς πρόβλεψη για να αναγνωρίζονται από μηχανές και κατ’ επέκταση οι δυνατότητες να αξιοποιηθούν σε εφαρμογές είναι περιορισμένες.
Αναλυτικά συμπεράσματα
Ένα από τα βασικά ευρήματα της απογραφής είναι πως λίγες πόλεις αλλά και λίγοι φορείς του δημοσίου έχουν προχωρήσει σε διάθεση ανοικτών δεδομένων πέραν των εγγράφων που αναρτώνται στη “Δι@υγεια”. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί βάσει και της υπάρχουσας, μέχρι και τις 26/10/2014, νομοθεσίας που υποχρέωνε τους οργανισμούς για τις αναρτήσεις αυτές. H “Διαύγεια” όμως είναι ένα πολύ χρήσιμο και ανοικτό αποθετήριο έγγραφων-αποφάσεων, όχι όμως δεδομένων. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνεται πολύ δύσκολη η περαιτέρω διάθεση και χρήση των ανοικτών δεδομένων.
Επιπλέον, τα περισσότερα δεδομένα, όπου υπάρχουν διαθέσιμα, δεν έχουν άδεια ή όρους χρήσης με αποτέλεσμα να μη είναι επί της ουσίας ανοικτά. Σε αρκετές περιπτώσεις πόλεων παρατηρήθηκε το αντιφατικό φαινόμενο ορισμένα δεδομένα να δίνονται χωρίς άδεια χρήσης, ενώ έγγραφα που αφορούν τα δεδομένα αυτά να βρίσκονται στο διαδικτυακό τόπο “Δι@υγεια” με ανοικτή άδεια.
Τα δεδομένα βρίσκονται σκόρπια σε διάφορες πηγές στο διαδίκτυο και όχι σε έναν κεντρικό χώρο των οργανισμών ή της Ελληνικής Κυβέρνησης. Τα περισσότερα σύνολα δεδομένων είναι μη αναγνώσιμα από μηχανές με συνέπεια να μην μπορούν να αναπτυχθούν εφαρμογές χρήσιμες για τον πολίτη προάγοντας την καινοτομία και τη νέα επιχειρηματικότητα.
Προτάσεις
Το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας στην έκδοση των αποτελεσμάτων της απογραφής των Δημόσιων Ανοικτών Δεδομένων έχει καταθέσει επίσημα προτάσεις σχετικά με την περαιτέρω υιοθέτηση και διάχυσή τους. Μερικές από αυτές είναι:
- Διάθεση των δεδομένων με συγκεκριμένη άδεια χρήσης . Το OKF πρωτοστατεί στη διάδοση των ανοικτών δεδομένων διαθέτοντας στην Πολιτεία την ελληνική άδεια χρήσης ανοικτών δεδομένων (http://opendatacommons.gr/).
- Υλοποίηση κινήσεων, δράσεων και συζητήσεων για την ενημέρωση των πολιτών και των δημόσιων οργανισμών σχετικά με την ύπαρξη των δεδομένων.
- Συμβολή και συμμετοχή των πολιτών, όπου είναι δυνατόν, στον έλεγχο των δεδομένων.
- Διάθεση δεδομένων σε μορφές αναγνώσιμες από μηχανές και συνεχής ενημέρωσή τους.
- Διάθεση δεδομένων στο σύνολό τους και χωρίς την εφαρμογή κάποιου φίλτρου.
- Παρουσίαση των διαθέσιμων δεδομένων από τους δήμους και άλλους οργανισμούς σε ειδικούς ιστοτόπους (πύλες δεδομένων π.χ το CKAN του Οpen knowledge που χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων από το H.B. και την Ε.Ε) έστω κι αν αυτά βρίσκονται και σε άλλες πηγές.
- Αξιοποίηση των δεδομενων για ανάπτυξη εφαρμογών που θα περιέχουν καινοτόμες υπηρεσίες για του πολίτες (οπως για παράδειγμα το appsforthessaloniki http://thessaloniki.appsforgreece.eu/ και το hackathess http://hackathess.eu/)
- Αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση του πλούτου των ανοικτών εφαρμογών που υπάρχουν, υιοθέτηση καλών πρακτικών του Διεθνούς Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης στην Ελλάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάλυση των αποτελεσμάτων της απογραφής του 2014 έχει εκδοθεί από το ίδρυμα και μοιράστηκε στους κυριότερους Δήμους της χώρας.
Στη σχετική ανακοίνωσή του το Ίδρυμα Ανοικτής Γνώσης Ελλάδας απευθύνει κάλεσμα σε όλους τους δημόσιους οργανισμούς να χρησιμοποιήσουν την εξειδικευμένη άδεια χρήσης ODBL για ανοικτά δεδομένα (http://opendatacommons.gr), καθώς και να χρησιμοποιήσουν τις εφαρμογές του Ιδρύματος Ανοικτής Γνώσης, οι οποίες είναι διαθέσιμες, ανοικτές και μπορούν να παραμετροποιηθούν από το Ελληνικό Παράρτημα.
* Ο δείκτης Ανοικτών δεδομένων των χωρών - Open data Index 2014 συνθέτει δεδομένα διαφορετικών θεματικών ενοτήτων (μεταφορές, προϋπολογισμό και δημόσιες δαπάνες, εκλογικά αποτελέσματα, μητρώα επιχειρήσεων, ψηφιακούς χάρτες, νομοθεσίες και δεδομένα σχετικά με τη μόλυνση τους περιβάλλοντος).
