«Πρέπει να προετοιμάσουμε το νόμισμά μας για το μέλλον» ήταν τα λόγια της Κριστίν Λαγκάρντ, Προέδρου της ΕΚΤ, λίγο μετά τη γνωστοποίηση ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποφάσισε να προχωρήσει στην επόμενη φάση του έργου για το ψηφιακό ευρώ. Δύο χρόνια λοιπόν μετά την πρώτη, διερευνητική φάση του έργου, η ΕΚΤ παίρνει την απόφαση να προχωρήσει στην προπαρασκευαστική φάση του, η οποία θα διαρκέσει αρχικά δύο χρόνια.
Η προπαρασκευαστική φάση για το ψηφιακό ευρώ θα ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου 2023 και θα αφορά μεταξύ άλλων την ολοκλήρωση του εγχειριδίου κανόνων για το ψηφιακό ευρώ και την επιλογή των παρόχων που θα μπορούσαν να αναπτύξουν την πλατφόρμα και την υποδομή του ψηφιακού νομίσματος. Στο ίδιο διάστημα θα πραγματοποιηθούν έλεγχοι και δοκιμές ανάπτυξης του ψηφιακού ευρώ, που θα πληροί τόσο τις απαιτήσεις του Ευρωσυστήματος όσο και τις ανάγκες των χρηστών. «Προβλέπουμε ένα ψηφιακό ευρώ ως μια ψηφιακή μορφή μετρητών που θα μπορεί να χρησιμοποιείται για όλες τις ψηφιακές πληρωμές, χωρίς χρέωση, και θα πληροί τα υψηλότερα πρότυπα προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Θα συνυπήρχε με τα μετρητά σε φυσική μορφή, τα οποία θα είναι πάντοτε διαθέσιμα, χωρίς να αφήνει κανέναν στο περιθώριο», ανέφερε μεταξύ άλλων η Κριστίν Λαγκάρντ.
Σύμφωνα με τις προσδοκίες των ανθρώπων της ΕΚΤ, το ψηφιακό ευρώ θα προωθούσε την ανθεκτικότητα, τον ανταγωνισμό και την καινοτομία στον ευρωπαϊκό τομέα πληρωμών, διασφαλίζοντας την ύπαρξη μιας πανευρωπαϊκής λύσης πληρωμών για τη ζώνη του ευρώ υπό ευρωπαϊκή διακυβέρνηση. Με την δική του υποδομή και πλατφόρμα, πάνω στην οποία ευρωπαϊκοί, εποπτευόμενοι ενδιάμεσοι φορείς θα μπορούσαν να αναπτύξουν πανευρωπαϊκές υπηρεσίες για τους πελάτες τους, αυξάνοντας την αποδοτικότητα, μειώνοντας το κόστος και προωθώντας την καινοτομία.
«Καθώς οι άνθρωποι επιλέγουν ολοένα περισσότερο να πληρώνουν ψηφιακά, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την έκδοση ψηφιακού ευρώ παράλληλα με τα μετρητά», δήλωσε ο Φάμπιο Πανέτα, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ και πρόεδρος της ομάδας εργασίας υψηλού επιπέδου για το ψηφιακό ευρώ. «Το ψηφιακό ευρώ θα αύξανε την αποδοτικότητα των ευρωπαϊκών πληρωμών και θα συνέβαλε στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης», κατέληξε ο κ. Πανέτα.
Αξίζει να διευκρινίσουμε ότι η έναρξη της προπαρασκευαστικής φάσης δεν αποτελεί οριστική απόφαση για την έκδοση του ψηφιακού ευρώ, η οποία θα παρθεί μόνο όταν ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, με την ολοκλήρωση αυτής της φάσης μετά από δύο χρόνια, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αποφασίσει αν θα προχωρήσει στην επόμενη φάση προπαρασκευαστικών εργασιών, για να προετοιμάσει το έδαφος για το ενδεχόμενο μελλοντικής έκδοσης και διάθεσης ψηφιακού ευρώ. Στάδια που δείχνουν ότι έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας για μια πιθανή υιοθέτηση του ψηφιακού νομίσματος.
Παρέμβαση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων
Η υιοθέτηση του ψηφιακού ευρώ εγείρει και θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων, τα οποία ήδη βρίσκονται υπό εξέταση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ) αναγνωρίζει ότι ο κανονισμός που προτείνει η Κομισιόν αντιμετωπίζει πολλές πτυχές της προστασίας των δεδομένων του ψηφιακού ευρώ και την offline ελαχιστοποίηση της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και χαιρετίζει το γεγονός ότι οι πολίτες θα έχουν πάντα την επιλογή να πληρώνουν σε ψηφιακά ευρώ ή σε μετρητά. Όπως όμως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Wojciech Wiewiórowski επικεφαλής του οργάνου, «διατυπώνουμε συστάσεις προκειμένου να διασφαλιστεί ότι υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο τα απαραίτητα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του ψηφιακού ευρώ και να αποφευχθεί η υπερβολική συγκέντρωση των προσωπικών δεδομένων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή τις εθνικές κεντρικές τράπεζες."»
Το ΕΣΠΔ σημειώνει ότι θα πρέπει να οριστεί ένα ανώτατο όριο στις online συναλλαγές που δεν θα ανιχνεύεται για λόγους όπως είναι το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Προκειμένου όμως να μειωθεί ο κίνδυνος του ξεπλύματος σε συναλλαγές χαμηλής αξίας, το ΕΣΠΔ αναφέρει ότι θα πρέπει να υλοποιηθούν περαιτέρω τεχνικά μέσα κατά τη φάση της σχεδίασης του ψηφιακού ευρώ. Ωστόσο, το ΕΣΠΔ δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένα μέτρα, αφήνοντας την αρμοδιότητα, προφανώς, στην ΕΚΤ.
