Αν θέλεις να επισκεφθείς την έκθεση “Υβρίδια” στη Στέγη δεν σου απομένει και πολύς χρόνος , μιας και η αυλαία πέφτει την ερχόμενη Κυριακή, 15 Ιανουαρίου. Εμείς προλάβαμε και πήγαμε και να τι μας τράβηξε την προσοχή.
Το highlight της έκθεσης είναι μια μικρή αίθουσα γεμάτη καθρέφτες (ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται αρχικά), στον προθάλαμο της οποίας βάζεις το twitter username σου αν έχεις ή, εναλλακτικά, κάνεις μια τυχαία επιλογή. Η μικρή αίθουσα “γεμίζει” από μηνύματα που έχει δημοσιεύσει ο επιλεγμένος λογαριασμός ενώ κάποιες φωνές ακούγονται να διαβάζουν ορισμένα από αυτά τα tweets και αφού για ένα μικρό διάστημα βρίσκεσαι να “κολυμπάς” στο Twitter έρχεσαι αντιμέτωπος με την εγκατάσταση του Newstweek το οποίο ίσως είναι το πιο επίκαιρο έκθεμα, καθώς πραγματεύεται με τον τρόπο του το θέμα της χειραγώγησης των μαζών και των ψεύτικων ειδήσεων.
Πρώτα πρώτα, το Newstweek σε ξεγελάει με την εμφάνισή του καθώς στην αρχή νομίζεις πως έχεις να κάνεις με κάτι σχετικό με το Newsweek. Περί τίνος πρόκειται όμως;
Ο Τζούλιαν Όλιβερ και ο Ντάνια Βασίλιεφ σχεδίασαν το 2011 μια λύση που συνδυάζει wifi router και λογισμικό, θέλοντας να δείξουν πόσο εύκολα το κοινό μπορεί να επηρεαστεί από τα μεγάλα ενημερωτικά μέσα και πως -ακόμα και στην εποχή του εκδημοκρατισμού της πληροφορίας που υποτίθεται πως ζούμε- τα μεγάλα ΜΜΕ εξακολουθούν να έχουν κυρίαρχο λόγο στη διαμόρφωση αυτού που λέμε “κοινή γνώμη”.
Η συσκευή “αποθηκεύει” τις σελίδες μεγάλων μέσων ενημέρωσης και ο χειριστής της μπορεί -από απομακρυσμένο σημείο, εννοείται- να αλλάξει τον τίτλο ή το κείμενο μιας είδησης, στο τοπικά αποθηκευμένο αντίγραφο. Η ίδια συσκευή λειτουργεί ταυτόχρονα ως ένα wifi hotspot στο οποίο μπορεί να συνδεθεί ελεύθερα κανείς. Σκέψου λοιπόν, τι συμβαίνει όταν το Newstweek εγκαθίσταται σε μια καφετέρια ή σε ένα δημόσιο χώρο όπως μια πλατεία ή ένα αεροδρόμιο, πόσοι άνθρωποι συνδέονται για να δουν μια είδηση στο Χ ειδησεογραφικό site και να πιστέψουν όχι την γνήσια εκδοχή της αλλά την “πειραγμένη”. Σοφά σκεπτόμενοι οι δημιουργοί της συγκεκριμένης λύσης χρησιμοποιούν ως καμουφλάζ μια επιτοίχια πρίζα, που φυσικά μπορεί να τοποθετηθεί πολύ εύκολα σε ένα δημόσιο χώρο.
Μα, θα πεις, όλα αυτά αγγίζουν τη γραμμή που χωρίζει την νομιμότητα από την παρανομία και ίσως να είναι πράγματι έτσι. Δεν μπορείς όμως να αρνηθείς πως είναι και μία ισχυρή απόδειξη του βαθμού εξάρτησης των ανθρώπων από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, οπότε ίσως πρέπει να δούμε το Newstweek ως proof of concept και ως παράδειγμα τεχνολογικού ακτιβισμού, ίσως και ως αφορμή για να σκεφτούμε και πάλι την υπόθεση της παραπληροφόρησης και των ειδήσεων που δεν είναι ειδήσεις.
Η τρίτη, τέλος, στάση στα “Υβρίδια” είναι σε μια εκ πρώτης όψεως παράξενη (και ολίγον του φουτουρισιτκή κατασκευή) που μοιάζει κάπως με εγκέφαλο από κάποια ταινία επιστημονικής φαντασίας, καθώς αποτελείται από 12 κολώνες τοποθετημένες περιμετρικά και μια γυάλινη σφαίρα στο κέντρο, όπου ζουν δύο… ψάρια. Στο εσωτερικό κάθε κολώνας βρίσκονται λύματα (από διαφορετικά σημεία του δικτύου αποχετεύσεων της ΕΥΔΑΠ), καθώς και συστοιχίες φίλτρων που καθαρίζουν το νερό πριν αυτό καταλήξει στη σφαίρα-ενυδρείο. Η ιδέα του καθαρισμού και της επαναχρησιμοποίησης του νερού με βάση τη συγκεκριμένη προσέγγιση έρχεται από το Μεξικό που αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα στο θέμα της ύδρευσης. Μάλλον στο πολύ κοντινό μέλλον τέτοιες συσκευές θα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι κάθε σπιτιού.
Εννοείται πως πριν φύγουμε από τα “Υβρίδια” ξαναπεράσαμε από την αίθουσα του… Twitter. Προλαβαίνεις να πας, είπαμε πως η έκθεση κατεβάζει ρολά στις 15 Ιανουαρίου.
