Φοβάμαι ότι αργά ή γρήγορα θα γίνω γραφικός –αν δεν έχω γίνει ήδη: για μια ακόμα εβδομάδα, δημοσιεύω κείμενο της λογικής «a walk down memory lane». Όμως είναι αναπόφευκτο. Πόσο συχνά ακούς να χρεοκοπεί μια εταιρεία που σημάδεψε όχι μόνο τη ζωή σου αλλά τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον πλανήτη, που καθιέρωσε έννοιες πλέον καθημερινές (όπως η φωτογραφική μηχανή τσέπης) και που εισηγήθηκε ακόμα και νέες εκφράσεις –για περισσότερες λεπτομέρειες, ρίξτε μια ματιά σε ένα λεξικό αμερικάνικων αγγλικών για την έκφραση «Kodak moment».
Προφανώς αναφέρομαι στην Kodak, μια εταιρεία ταυτισμένη με παιδικά και εφηβικά μου χρόνια: μεγάλωσα κοντά σε μια μανιώδη φωτογράφο που θεωρούσε ότι το μόνο φιλμ που αξίζει είναι το Kodachrome και που σε κάποια χρονική στιγμή είχε όχι μία αλλά δύο Kodak Instamatic. Και παρόλο που η δική μου επιλογή ήταν (και παραμένει) προς μια άλλη εταιρεία, από την άλλη πλευρά του Ειρηνικού, η Kodak ήταν (και παραμένει) ένα όνομα συνδεδεμένο με την έννοια φωτογραφία.
Δε θέλω να γράψω ένα ρέκβιεμ για την ιστορική αμερικανική εταιρεία (κάποιοι πιο αρμόδιοι από εμένα θα το κάνουν καλύτερα σε μέρη που ειδικεύονται στη φωτογραφία), ούτε να αναφερθώ στις τεχνικές λεπτομέρειες της διαδρομής προς τη χρεωκοπία (το έκανε ήδη και με άφθονες λεπτομέρειες ο Νίκος τις προάλλες ). Θέλω όμως να επισημάνω μια λεπτομέρεια που συχνά διαφεύγει της προσοχής μας όταν αναφερόμαστε στον κόσμο της τεχνολογίας: την συχνά αμελητέα αξία που έχει η πρωτότυπη ιδέα.
Με δυο λόγια: Η Kodak ήταν η πρώτη εταιρεία που σκέφτηκε την έννοια της ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής το 1975 –έφτιαξε μάλιστα και ένα πρωτότυπο το οποίο μπορείτε να δείτε (μαζί με κάποιες σημειώσεις του εμπνευστή του, του Στιβ Σάσον) στο επίσημο μπλογκ της εταιρείας εδώ. Και αφού το έφτιαξε, το ξέχασε ή έστω το αμέλησε· ο ίδιος ο κ. Σάσον στο ποστ που μόλις ανέφερα λέει χαρακτηριστικά «Δεν είχαμε ιδέα». Και η ιστορία απέδειξε στις δεκαετίες που ακολούθησαν ότι πράγματι, ενώ είχαν την πρώτη ιδέα, στην πραγματικότητα δεν είχαν ιδέα για το πόσο σημαντική ήταν εκείνη η πρώτη ιδέα.
Όπως επισημαίνει και ο Νίκος στο άρθρο του, η Kodak σήμερα κλείνει επειδή οι επικεφαλής της επέλεξαν να μην μπουν στο παιχνίδι της ψηφιακής φωτογράφισης (για την ακρίβεια μπήκαν αλλά στα αναλώσιμα και όχι στις μηχανές)· κατ’ αυτόν τον τρόπο έχασαν το πλεονέκτημα που θα μπορούσε να τους δώσει η πρωτοπορία και μάλιστα σε μια εποχή που ο «ιαπωνικός γίγαντας» μόλις ξυπνούσε (οι πρώτες ιαπωνικές ψηφιακές ήρθαν –αναλόγως πώς υπολογίζει κανείς τα πράγματα- από έξι ως δεκατρία χρόνια μετά). Και τέτοιου διαμετρήματος λάθη, πληρώνονται ακριβά.
Συχνά υπερτονίζουμε την πρωτοπορία και την καινοτομία· πρόκειται για αρχές του πολιτισμού μας αλλά και, τελικά, της ματαιοδοξίας μας. Όμως στην πραγματικότητα, η πρωτοπορία και η καινοτομία, όσο αναγκαίες και αν είναι, δεν είναι αυτές που κερδίζουν το παιχνίδι. Το παιχνίδι το κερδίζει η συνέπεια και η συνέχεια σε βάθος χρόνου –και όχι μόνο στην τεχνολογία. Η περίπτωση της Kodak αποτελεί περίτρανο παράδειγμα γι αυτό· αν θέλετε κάποιο κοντινότερο στο χώρο τον υπολογιστών, ρίξτε μια ματιά στη Microsoft...
