Ο πειστικός κύριος Ζάκερμπεργκ

Ο πειστικός κύριος Ζάκερμπεργκ

Συντάκτης: Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης @ 03.04.2018

Του το έχω αναγνωρίσει και άλλοτε στο παρελθόν -νομίζω όλες τις φορές που έχω διαβάσει/ακούσει/δει κάποια εις βάθος συνέντευξή του: ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ με συναρπάζει. Όχι επειδή είναι πολύ καλός ομιλητής (έχω ακούσει καλύτερους) ή επειδή έχει κάποιες μοναδικές ιδέες (για τεχνολογία μιλάμε!) ή επειδη είναι βαθιά καλλιεργημένος (για όνομα του θεού!) αλλά επειδή οι άνθρωποι με τη δική του δύναμη σπάνια ανοίγονται και σπάνια μιλούν τόσο φυσικά. Και η τελευταία του συνέντευξη στο “Vox” με τον Έζρα Κλάιν μου ενίσχυσε την εικόνα αυτή. Ίσως τώρα περισσότερο από ό,τι ποτέ.

Και αυτό επειδή αυτή τη φορά, ο κ. Facebook φαίνεται ωριμότερος από ό,τι ποτέ. Παρότι δε, οι πιο κυνικοί εξ υμών θα σχολιάσουν ότι όταν η εταιρεία σου χάνει στα ταμπλό της Γουόλ Στριτ 100 δις δολάρια, ωριμάζεις θέλεις δε θέλεις, προσωπικά θα τολμούσα να υποστηρίξω ότι δεν πρόκειται γι αυτό (ή εν πάση περιπτώσει, δεν πρόκειται για αυτό μόνο). Νομίζω ότι πραγματικά ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ και οι περί αυτόν δεν είχαν σκεφτεί ότι το δημιούργημά τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κακούς σκοπούς –βλέποντας κάτι τέτοιο να συμβαίνει, αναγκάστηκαν να επαναπροσδιορίσουν τις ευθύνες τους και να ξεκινήσουν μια διαδικασία αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν από τη χρήση του.

Πριν από λίγο καιρό, έτυχε να δω μια ομιλία-παρουσίαση στην Google, στο πλαίσιο του προγράμματος “Talks at Google” του Φρανκ Άμπαγκνεϊλ, του ανθρώπου στον οποίο βασίστηκε η ταινία “Catch Me If You Can” του Στίβεν Σπίλμπεργκ με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο και τον Τομ Χανκς. Όταν τελικά συνελήφθη, ο πρώην απατεώνας έγινε συνεργάτης του Εφ Μπι Άι και από τη θέση αυτή λειτουργεί ως σύμβουλος ασφάλειας σε διάφορες εταιρείες –όπως λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά (παραφράζω) “διάφορες εταιρείες μας στέλνουν προϊόντα και η δική μου δουλειά είναι να σκεφτώ πώς κάποιος μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για κακούς σκοπούς. Διότι οι εταιρείες που τα φτιάνουν δεν το σκέφτονται αυτό. Εγώ αντίθετα, λόγω του παρελθόντος μου, το σκέφτομαι αμέσως.”

Ο Άμπαγκνεϊλ δεν έχει λόγο να πει ψέματα και όσοι έχουμε συναναστραφεί πάσης φύσεως επιστήμονες (και δη μηχανικούς) το ξέρουμε και από πρώτο χέρι: οι άνθρωποι αυτοί, βυθισμένοι στην έμπνευσή τους και στην προσπάθεια να της δώσουν υπόσταση και να αντιμετωπίσουν τα τεχνικά της προβλήματα, συχνά (αν όχι πάντοτε) παραβλέπουν ορισμένες πρακτικές διαστάσεις της, ειδικά αυτές που σχετίζονται με την επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο –και ναι, ίσως εδώ να αξίζει να υπενθυμίσει κανείς ότι το στερεότυπο του μηχανικού με τις ατροφικές κοινωνικές δεξιότητες έχει κάποια βάση στην πραγματικότητα. Εν ολίγοις, δεν είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ δε σκέφτηκε όπως οι κατάσκοποι της Κα Γκε Μπε: υπάρχει λόγος που μόνο πολύ λίγοι και πολύ συγκεκριμένοι άνθρωποι γίνονται κατάσκοποι!

Στο τέλος της συνέντευξης, και χωρίς καμία διάθεση να γίνω απολογητής τόσο του κ. Ζάκερμπεργκ, όσο και του Facebook, αυτό που εισέπραξα ήταν έναν ειλικρινή προβληματισμό και την αρχή μιας πορείας για μια ρεαλιστική αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος που έχει δημιουργήσει η ύπαρξη μιας υπηρεσίας όπως το Μεγάλο Μπλε Δίκτυο. Αν και είμαι σίγουρος ότι η αντιμετώπιση αυτή θα περάσει από πολλά σκαμπανεβάσματα (επιπλέον, καθώς μιλάμε για κάτι τόσο δυναμικό, δεν μπορεί αυτή να παραμείνει στατική), πιστεύω στ’ αλήθεια ότι τουλάχιστον ο ίδιος ο επικεφαλής της εταιρείας είναι διατεθειμένος να την υποκινήσει και να την υποστηρίξει. Κάτι που μπορεί να μας κάνει να χάσουμε τον ύπνο μας ωστόσο είναι τι θα συμβεί με τους διαδόχους του: ποιοι θα είναι και με τι προθέσεις θα πάρουν τα ηνία μιας υπηρεσίας που σε βάθος (όχι τόσο μεγάλου) χρόνου θα περιέχει τους πάντες;