Το έχουμε δει όλοι όσοι δοκιμάσαμε (μάταια, βεβαίως) να βγάλουμε άκρη με το σύστημα παρουσίασης διαφημίσεων στο feed μας στο Facebook: πολύ συχνά, όταν ρωτήσαμε “Γιατί βλέπω τη διαφήμιση αυτή;” η απάντηση είναι “Επειδή η εταιρεία Τάδε θέλει να τη βλέπουν άτομα που ζουν στην πόλη σου, που είναι του ίδιου φύλου μ’ εσένα και που είναι ηλικίας τόσο έως τόσο” -βεβαίως το Facebook ξέρει πού μένουμε και πόσων ετών είμαστε επειδή του το έχουμε πει εμείς. Και βεβαίως επειδή πρόκειται για διαφημίσεις και επειδή όλοι ξέρουμε ότι οι διαφημίσεις προσπαθούν να στοχεύσουν όσο πιο συγκεκριμένα γίνεται, δε δίνουμε μεγάλη σημασία. Εκτός από όταν η Facebook πέφτει θεαματικά έξω, όμως αυτό είναι άλλη συζήτηση (την οποία, ωστόσο, θα ήθελα πολύ να κάνω κάποτε με κάποιον από το Μένλο Παρκ...)
Τι γίνεται όμως όταν οι διαφημίσεις δεν είναι για καταναλωτικά αγαθά ή υπηρεσίες αλλά για προσφορά εργασίας; Αν σερβίρονται σε ηλικιακές ομάδες π.χ. κάτω των 40 είναι αυτό ηλικιακή διάκριση; Και αν ναι, μπορεί κανείς να κινηθεί εναντίον της Facebook ή των διαφημιζόμενων που χρησιμοποιούν την πρακτική αυτή –όπως δηλώνει ο παραπάνω διάλογος με το Μεγάλο Μπλε Δίκτυο; Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα του Reuters, ναι: διάφορες εταιρείες, μεταξύ των οποίων η Amazon και η T-Mobile βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στόχαστρο γιατί έκαναν αυτό ακριβώς. Και απέναντί τους έχουν το μεγαλύτερο σωματείο της αγοράς επικοινωνιών, το Communications Workers of America.
Όσοι θέλουν να διαβάσουν περισσότερες λεπτομέρειες για την αγωγή, το σάιτ του σωματείου έχει πολύ περισσότερες από αυτές που καταγράφει το ειδησεογραφικό πρακτορείο. Όλες πάντως καταλήγουν στο ίδιο σημείο: εταιρείες της αγοράς επικοινωνιών και τεχνολογίας γενικότερα, διαπράττουν ηλικιακές διακρίσεις προκειμένου να αποκλείσουν από την αγορά ανθρώπους άνω των 40-50 ετών (οι πραγματικές ηλικίες διαφοροποιούνται αναλόγως της εταιρείας) και αυτό είναι “παράνομο και ανήθικο” σύμφωνα με τους δικηγόρους που έχουν αναλάβει την υπόθεση και που ειδικεύονται σε υποθέσεις ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Προσωπικά πιστεύω ότι οι μηνυτές έχουν πολλές πιθανότητες να κερδίσουν την υπόθεση –όχι τόσο επειδή έχουν δίκιο αλλά επειδή καμία αγορά του χώρου της τεχνολογίας δε θέλει να εμφανίζεται στα ΜΜΕ ως υπεύθυνη για οποιουδήποτε τύπου διακρίσεις. Ειδικά σε μια χρονιά που τα σκάνδαλα σχετικά με τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών απασχόλησαν την κοινή γνώμη στην έκταση που την απασχόλησαν (και όχι μόνο στον κόσμο της τεχνολογίας, βεβαίως, όμως βρισκόμαστε στο “Deasy”!) και μόνο η λέξη “διακρίσεις” προκαλεί πολύ κακά αντανακλαστικά. Και πολύ καλά κάνει!
Όμως παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη αγορά θα συνεχίσει να κάνει διακρίσεις σε βάρος των ανθρώπων άνω των 50 –απλώς δε θα το κάνει μέσω διαφημίσεων στο Facebook: οι συνομήλικοί μου κι εγώ θα βλέπουμε τις αγγελίες και όταν θα επικοινωνούμε με την εταιρεία, οι άνθρωποι του HR θα βρίσκουν κάποια δικαιολογία για να μη μας κλείσουν καν συνέντευξη ή για να μας απορρίψουν. Και αυτό είναι επίσης αναμενόμενο: όλες οι ηλικίες δεν είναι για όλες τις δουλειές και αυτό το ξέρουμε πρώτοι απ’ όλους εμείς οι ίδιοι. Όταν είσαι γύρω στα 50, στην πραγματικότητα δεν ψάχνεις για μια δουλειά “για πιτσιρικάδες” (και αυτή είναι μια έκφραση που τη χρησιμοποιείς αρκετές φορές στην καθημερινή σου ζωή) – αν πρόκειται να μπεις σε μια εταιρεία τύπου Amazon, θα μπεις σε κάποιο ψηλό σημείο της ιεραρχίας, η θέση αυτή δε θα εμφανιστεί ποτέ σε διαφήμιση στο Facebook και τη συνέντευξη θα στην κλείσει κάποιος executive headhunter που πληρώνεται αδρότατα για να βρει τον κατάλληλο άνθρωπο για την κατάλληλη θέση.
Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχουν άνθρωποι που εργάζονται νυχθημερόν για να καταργήσουν τις διακρίσεις (και δε μιλάω απλώς για τους καιροσκόπους που προσπαθούν να εκμεταλλευθούν τις ενοχές των εταιρειών και/ή της κοινωνίας). Όμως εξίσου σημαντικό είναι να αντιλαμβάνεται κανείς και την πραγματικότητα γύρω του και αυτή είναι ότι ορισμένες δουλειές γίνονται καλύτερα από ανθρώπους ορισμένων ηλικιών. Ότι σε ορισμένες αγορές το σύνολο αυτό είναι πολύ μικρό είναι κάπως στενάχωρο όμως η τεχνολογία δεν είναι η μόνη στην οποία συμβαίνει αυτό –απλώς είναι η πιο προβεβλημένη.
